Trzy artykuły naszych pracowników w najnowszym numerze Res Historica (59/2025)
W najnowszym numerze czasopisma Res Historica (t. 59, 2025) ukazały się trzy artykuły autorstwa pracowników Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego:
- prof. Krzysztofa Nawotki,
- prof. Jacka Piotrowskiego,
- dr. Krzysztofa Siwka.
Krzysztof Nawotka, Hellenizm na wschód od Eufratu
Hellenizm, w rozumieniu starożytnych, był zespołem cech kulturowych odróżniających Greków od innych. W epoce hellenistycznej wyznaczały go wspólnota języka, kultu bogów, styl życia i sport, a także sieć gimnazjonów. Za Eufratem ślady osadnictwa greckiego są jednak nieliczne, a akulturacja postępowała słabo. Miasta hellenistycznego Wschodu zachowały orientalny charakter, a władcy seleukidzcy i arsakidzcy rzadko angażowali się w promowanie greckiej kultury. Hellenizm, słaby już w epoce seleukidzkiej, w czasach arsakidzkich szybko utracił żywotność.
Krzysztof Siwek, Amerykański uniwersalizm a Polska w Europie Środkowo-Wschodniej w XX w.
Autor analizuje znaczenie liberalnego uniwersalizmu w polityce Stanów Zjednoczonych wobec Polski i regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Od końca I wojny światowej po upadek „żelaznej kurtyny” amerykańska polityka łączyła ideał emancypacji ludzkości z promocją demokracji, samostanowienia i praw człowieka. Dr Siwek ukazuje, jak te założenia wpływały na postrzeganie Polski jako „laboratorium historii” XX stulecia — przestrzeni konfliktów, rewolucji i starć ideologicznych.
Jacek Piotrowski, Czasy pionierów edukacji po II wojnie światowej w świetle wspomnień Heleny Tyrankiewicz (1945–1947)
Tekst stanowi krytyczną analizę wspomnień znanej polskiej nauczycielki przechowywanych w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich. Autor zestawia je z literaturą przedmiotu i innymi źródłami, zwracając uwagę na metodologiczne trudności badań nad tekstami powstałymi w języku epoki. Artykuł sygnalizuje też niedostateczne opracowanie problemu odbudowy oświaty po II wojnie światowej.
